Aan het Zuid in Gent bloedt een shoppingcenter dood

“Vroeger stond er nog een podium op het middenplein, bijna elke zaterdag was er hier wel iets te doen: animatie voor de kindjes, een sportsessie of een reclamestunt”, zegt een handelaar. Het is moeilijk om die ‘gouden tijden’ voor de geest te halen, in de schrale, kille hal die Shopping Gent Zuid vandaag is. Zo’n plek waar je passeert, als het écht écht moet, voor daglenzen, knutselgerief of een broodje van de Panos, en dan zo snel mogelijk je biezen pakt.

Ook Anita, uit Antwerpen, vindt het een troosteloze plek: “Ik kom hier voor het eerst, en het viel me meteen op: zo veel leegstand.” Op het gelijkvloers tellen we zeven lege etalages, op de bovenverdieping moet een met dieren beschilderde glazenpartij - ‘zoek de toekan’ - verhullen dat de roltrap naar amper drie winkels leidt. “Het is onmogelijk om hier je omzet te draaien”, zucht een medewerkster. “Er is hier gewoonweg geen passage.”

De ketens die hier ooit voor een full house zorgden - in 2010 lokte het shoppingcenter 3,5 miljoen bezoekers per jaar - kiezen resoluut voor de vierkante meters in de Veldstraat of de Langemunt. Dat was het geval bij H&M, en achter de metalen latjes bij het Veritas-pand gaat eenzelfde verhaal schuil. Als die panden al ingevuld raken, zijn de zaken vaak geen lang leven beschoren. Barvatar, een e-sportsbar die wat leven in de brouwerij moest pompen, is nog geen jaar na de start al failliet.

‘Verlos dat ding uit zijn lijden’, stelt alvast één Gentenaar schamper voor op Twitter. Eerder deed persblog.be, een lokale site met Gentse verhalen, een bevraging bij lezers over de leegstand na de lockdowns. “Zielloos” bleek het codewoord, of “Een lelijk, koud, ongezellig, galmend complex vol winkels die je in de binnenstad ook vindt.”

“Je ziet het hier doodbloeden”, zegt Henk Van Vooren. Hij is de zaakvoerder van Taverne Brasserie ‘t Zuid, een begrip op deze plek. Over twee weken, na 27 jaar, trekt hij de stekker eruit. “Een puur financieel verhaal”, zegt hij. “Ik zou mijn contract moeten hernieuwen, maar mijn omzet is in vergelijking met 2019 met een derde gedaald.”

De pandemie is een verzachtende omstandigheid. Die hield shoppers weg, maar ook omliggende kantoorwerkers die nu massaal thuis aan een bureautje zitten. “Ook oudere mensen, een belangrijke doelgroep, zijn sindsdien meer weggebleven”, klinkt het.

Maar het verval is al zo’n vijf jaar bezig, menen veel handelaars. Zij wijzen naar de hoge huurprijzen - ‘voor 6.000 euro per maand heb je niet eens een toilet’ - en e-commerce. Wie fysiek wil concurreren, heeft smoel nodig. En die heeft deze plek niet (meer).

Aan het omliggende kader ligt het niet: de Krook, het Zuidpark, een knooppunt voor bussen en trams en straks ook het gerenoveerde Wintercircus, dit is een locatie die bruist. Van Voorens buitenterras aan het Woodrow Wilsonplein is een publiekstrekker. Maar het gebouw zelf, het zogenaamde Urbis-complex, is ‘Ceaușescu-architectuur’, zo stelt een Voka-werknemer die elke dag op het gebouw uitkijkt.

De stad beseft dat er iets schort. De Gentse ambtenaren die zich over leegstand buigen, huizen dan ook in de kantoren bovenin het complex. “We moeten er geen doekjes om winden, de binnenstad trekt goed aan maar Shopping Gent Zuid is een probleemzone”, zegt schepen van Economie Sofie Bracke (Open Vld). “Het gebouw nodigt niet uit.”

Eigenaar AG Real Estate zou plannen hebben om het gebouw aantrekkelijker te maken via structurele ingrepen, en nieuwe concepten introduceren om de negatieve spiraal te doorbreken. Een minigolf om volk te lokken bijvoorbeeld. Ook de stad zoekt naar handelszaken die een renaissance kunnen inzetten.

In Shopping Gent Zuid houdt Thomas Reyntens een laatste inspectie, vooraleer zijn pop-up ‘Meneertje Teelepel’ heropent. Hij verkoopt er handgesneden houten lepels en organiseert er workshops, die bekijks lokken vanop het plein. “Dan staan ze zich aan de ruit te verwonderen, en lopen soms binnen.” “Een portie feel good”, zegt hij. “Dat kan deze locatie wel gebruiken.”