Chinees bedrijf komt met doorbraak voor elektrische auto’s, maar Europa wordt een ander verhaal

Nauwelijks wachten. Geen gedoe met kabels. En geen kopbrekens over waar je een laadpaal vindt. Zo’n tien jaar geleden verkondigde Tesla-oprichter Elon Musk dat stations waar je je lege autobatterij voor een volle kan wisselen, komaf zouden maken met de angst van chauffeurs dat de batterij het niet tot hun bestemming trekt. Nu wil de Chinese constructeur Nio, dat soms ‘dé rivaal van Tesla’ wordt genoemd, exact dat aanbieden in Europa.

Hoewel de elektrische auto’s van Nio tal van nieuwe snufjes aan boord hebben, maakt deze speler het grote verschil met zijn accuwisselstations. Daar kun je in vijf minuten je lege batterij volautomatisch laten wisselen voor een volgeladen exemplaar. “Het is alsof je naar de carwash gaat. Snel en je hoeft niets te doen”, zegt Mark Pecqueur, onderzoeker autotechnologie aan de Thomas More Hogeschool.

Het idee is niet nieuw. Tesla overwoog het maar haakte af. In 2008 zette Renault met Better Place zo’n systeem op poten in Israël, maar dat ging failliet. Maar Nio denkt dat de markt er nu wel klaar voor is.

In China heeft de constructeur na vier jaar tien miljoen batterijen gewisseld in bijna duizend wisselstations. “Het systeem lost ook een probleem voor de overheid op”, zegt Pecqueur. “Die wil auto’s met kleinere batterijen omdat het netwerk in de problemen komt wanneer iedereen in een wijk tegelijkertijd zijn batterij laadt. Bij de Nio-auto’s hoort zo’n lichte batterij waar je tot ruim 150 kilometer ver mee kunt. Met een wallbox kun je die thuis zelf laden. Wie dat niet kan, zoals mensen in een flat in de stad, kan met een lege batterij telkens naar een wisselstation. En wil je op reis, dan kun je die kleine batterij tijdelijk wisselen voor een grote, waarmee je tot 500 kilometer ver kan.”

Ook in België

De aanpak werkt volgens Nio zo goed, dat het bedrijf vorig jaar in Noorwegen is gestart en nog dit jaar naar Nederland, Duitsland, Zweden en Denemarken komt. Voor 2023 staan ook België, Frankrijk, Oostenrijk, Hongarije, Italië, Spanje, Zwitserland en Portugal gepland.

Het Laatste Nieuws meldde eerder dat tegen eind dit jaar hier de eerste Nio’s op de markt zouden komen: lage vierdeurs modellen en een grotere, meer luxueuze auto die aan Model Y van Tesla doet denken.

Voor die Europese plannen ging Nio een strategisch partnerschap aan met Shell om te werken aan oplaad- en batterijwisselstations. Dat biedt Nio aantrekkelijke locaties voor zijn stations en Nio-rijders zullen ook het netwerk van Shell-laadstations in Europa kunnen gebruiken. “Vanaf volgend jaar kan een Nio-rijder niet alleen opladen bij Shell-tankstations, maar ook de lege accu wisselen voor een volle”, zo berichtte de Nederlandse krant Trouw over de plannen in Nederland.

Of Nio hier doorbreekt, is een vraagteken. Samyajit Basu, senior onderzoeker stadsmobiliteit bij het Onderzoekscentrum voor Mobiliteit, Logistiek & Autotechnologie (MOBI) aan de VUB, ziet alvast vier voordelen. 

“Je bent erg snel bediend”, zegt hij. “Zelfs de snelste laadpalen vergen nog zo’n twintig minuten om je accu 90 procent op te laden. En voor stads-en appartementsbewoners die geen of nauwelijks toegang hebben tot laadsystemen op straat of thuis bieden de wisselstations een uitkomst. De auto’s zijn ook goedkoper en je hebt altijd toegang tot de nieuwste batterijtechnologie.” 

En er is een technisch voordeel. Basu: “Nu is er soms file aan laadpalen, waardoor elektrische rijders op korte tijd erg veel energie zuipen en het laden kan vertragen, terwijl de lege Nio-batterijen geladen worden buiten piekmomenten.”

Niet compatibel

Een nadeel is evenwel dat alleen Nio-auto’s de wisselstations kunnen gebruiken. Het merk ontwierp immers een eigen batterij, die onderaan in de wagen zit. “Ik hoor nu wel dat Nio met Europese fabrikanten praat om hun batterijwisseltechnologie te standaardiseren, maar omdat fabrikanten hun technologie als intellectueel eigendom zien, is het onwaarschijnlijk dat zij daarin meegaan.”

En dan kan het Europese verhaal tegenvallen, zegt professor Peter Van den Bossche van MOBI. “Better Place faalde omdat er maar één merk op paste, namelijk Renault.  Mensen willen niet allemaal dezelfde auto, dus andere constructeurs zouden hun wagens moeten aanpassen aan het Nio-concept.”

Batterijwisselpunten vergen ook veel grotere investeringen dan laadpalen. “Om alles vlot te laten verlopen, moet je voor elke lege batterij een volle hebben en een die aan het laden is”, zegt MOBI-directeur Joeri Van Mierlo. “Dat kan alleen winstgevend zijn als veel mensen hierin meestappen. Omdat de keuze beperkt is tot Nio-wagens, zie ik dat niet snel gebeuren.”

Alleen als er Europese regels komen die fabrikanten batterijstandaarden opleggen en afdwingen dat de technologie compatibel is met die van andere merken, zou Nio volgens Basu echt een grote slag kunnen slaan. “Zeker nu er steeds betere batterijen en snellere laadpalen komen, lijkt Nio vooralsnog enkel interessant voor sommige stadsmensen en grote uniforme vloten met een voorspelbaar gebruik, zoals bussen, taxi’s of logistieke bedrijven.”

 Pecqueur stelt dat Nio met zijn concept vooral voet aan de grond wil krijgen in Europa en op termijn mikt op de nog onontgonnen markt van de goedkopere elektrische auto’s. “Dat is wat China wil”, zegt hij. “Er is inderdaad een groot startkapitaal nodig voor de wisselstations, maar het verschil met een Europese constructeur is dat Nio erop kan rekenen dat de overheid bijspringt.”