Kernkabinet klopt akkoord over pensioendossier af: 20 jaar werken voor minimumpensioen, maar lange overgangsperiode

De zwaargewichten in de federale regering raakten het afgelopen nacht na wekenlange moeilijke onderhandelingen eens over een hervorming van het pensioensysteem. “Een pakket van de wortel en de stok”, noemde premier Alexander De Croo (Open Vld) het vanochtend op een persconferentie: met de herinvoering van een pensioenbonus tussen de 300 en 500 euro per gewerkt jaar bouwt wie langer werkt meer op, daartegenover staat dat er voor het eerst een effectieve werkvoorwaarde wordt gekoppeld aan het minimumpensioen. 

Maandagavond belegde de premier nog een bilaterale onderhandelingsronde, alvorens de zeven partijen rond middernacht samen rond de tafel gingen zitten, maar blijkbaar was nadien de zaak snel beklonken.

Wat lag er nog op tafel?

Op tafel lagen drie concrete dossiers: 

• de toegang tot het minimumpensioen,
• de invoering van de pensioenbonus,
• en een maatregel om voor meer gelijkheid tussen mannen en vrouwen te zorgen. 

Het deeltijds pensioen en het vervroegd pensioen verdwenen en cours de route van de onderhandelingstafel, net als de pensioenen bij Defensie en het rijdend personeel van de NMBS.

Wat is er beslist?

Het waren vooral de toegangsvoorwaarden voor het minimumpensioen die wrijvingen tussen de zeven partijen van Vivaldi veroorzaakte. Het ging daarbij concreet om het aantal gewerkte jaren, maar ook de zogenaamde gelijkgestelde periodes. Dat zijn periodes waarin niet effectief werd gewerkt, bijvoorbeeld wegens ziekte, maar die dan wel zouden kunnen meetellen. De PS was de partij die de toegang het ruimst wilde houden, terwijl andere partijen vooral de band tussen werken (en bijdragen) en het pensioen wilden versterken.

Volgens het kabinet van premier De Croo zorgt het akkoord ervoor dat wie langer werkt en effectief aan de slag is, meer pensioen krijgt. Concreet betekent dit dat voor de eerste keer in ons land de toegang tot het minimumpensioen wordt beperkt tot de mensen die effectief 20 jaar gewerkt hebben aan minimum vier vijfde. Om half tien deze ochtend wordt het akkoord verder toegelicht op een persconferentie aan de Wetstraat 16.

Het waren vooral de toegangsvoorwaarden voor het minimumpensioen die wrijvingen tussen de zeven partijen van Vivaldi veroorzaakte. Het ging daarbij concreet om het aantal gewerkte jaren, maar ook de zogenaamde gelijkgestelde periodes. Dat zijn periodes waarin niet effectief werd gewerkt, bijvoorbeeld wegens ziekte, maar die dan wel zouden kunnen meetellen. 

De PS was de partij die de toegang het ruimst wilde houden, terwijl andere partijen vooral de band tussen werken (en bijdragen) en het pensioen wilden versterken.

Wat met de pensioenbonus?

De nieuwe pensioenbonus - de oude werd door de vorige regering afgeschaft - moet ervoor zorgen dat mensen die blijven doorwerken na hun vervroegd pensioen, meer pensioen krijgen. De precieze hoogte van deze pensioenbonus wordt later vastgelegd, op basis van een budgetanalyse van het Planbureau, maar zal hoe dan ook neerkomen op 300 tot 500 euro extra netto-pensioen per gewerkt jaar, plus het extra positieve effect van het langer werken, luidt het.

Ook de ongelijkheid tussen vrouwen en mannen wordt aangepakt door ervoor te zorgen dat wie parttime gewerkt heeft om voor de kinderen te zorgen, meer pensioen krijgt.

‘Heel hard op tafel geklopt voor breder pakket’

Alle vicepremiers lijken het er over eens dat het nog maar om de eerste stappen in een pensioenhervorming gaat. Ook pensioenminister Karine Lalieux (PS), wiens partij de afgelopen weken naar verluidt stevig op de rem stond, gaf aan dat het werk niet gedaan is en dat ze eind dit jaar op basis van de input van de sociale partners met voorstellen komt. 

Maar bijkomende hervormingen gaan allicht niet meer in de loop van deze legislatuur in. De maatregelen die afgelopen nacht zijn beslist moeten in 2024 ingaan en dat vergt volgens premier De Croo al heel wat parlementair werk. 

Vooral Vooruit-vicepremier Frank Vandenbroucke leek daar enigszins ontgoocheld over. “Ik heb heel hard op tafel geklopt voor een breder pakket. Mochten we daar nog eensgezindheid over vinden zou dat goed zijn, maar daar wil ik niet op vooruitlopen.” Tegelijkertijd verdedigde Vandenbroucke het akkoord van afgelopen nacht ook. “We hebben de robuuste stappen gezet, niet de wankele.”

Volgens De Croo is een pensioensysteem nooit af, en zal de regering zich moeten blijven aanpassen. “Maar wat we hier doen is een logische stap.”