‘Ik zit ademloos te kijken, voor het eerst sinds 1989’: waarom de Tour dit jaar ook leken bekoort

Het is ongehoord dat dit artikel hier staat. Het gaat over de koers en het werd geschreven door iemand die níéts van koers kent. Ik weet dat Eddy Merckx goed kon fietsen, maar dat is het wel zo ongeveer. Als ik over wielrennen kan schrijven, dan kan Frank Deboosere morgen de inflatie becommentariëren. Maar er is nu eenmaal iets bijzonders aan de hand. Dit is een érg lekkere Tour. Niet alleen kenners smullen ervan, sociale media leren dat ook heel wat leken de voorbije weken de smaak te pakken kregen – onder wie uw dienaar.

Dat een etappe mij wist te begeesteren, was geleden van 1989, toen Greg LeMond rivaal Laurent Fignon acht beslissende seconden op achterstand reed. Daar zat ik ademloos naar te kijken op de redactie van Panorama/De Post, waar ik een artikel over Hollywood moest schrijven – ik keek niet voor mijn plezier, maar omdat ik aan uitstelgedrag leed. Alles was beter dan het toetsenbord. Sindsdien heb ik niet meer gekeken. Nog liever zo’n eindeloze reclameshow waarin men trapliften of steunzolen aan de man brengt, dan de Tour.

Gladiator

Tot deze week dus. Met donderdag als hoogtepunt. Nadat ik het interview met koers- en inflatiekenner Gert Peersman had afgewerkt, plantte ik mij voor het scherm met nog 57 kilometer te gaan – voor de renners, gelukkig. Opnieuw zat ik aan het scherm gekluisterd. Van Aert lang op kop, Pogacar die zes keer probeert te ontsnappen, maar Vingegaard niet kwijtraakt. En dan Van Aert die wijkt voor zijn Deense ploegmaat, die zondag wint. Toen Pogacar tijdens een afdaling viel en Vingegaard op hem wachtte, begon het mij te duizelen. Was dat sportief gedrag op evangelische hoogte, of een vernedering: de sterkste gladiator die de duts overeind helpt om hem daarna een zwaard in de nek te stoppen?

Ik zou bijna zeggen: het was episch. Ware het niet dat ik een hekel heb aan dat gezwollen toontje waarop men altijd over de koers spreekt en schrijft. Alles is altijd episch, heroïsch, historisch, subliem en sensationeel. Alsof verslaggevers elke wedstrijd moeten oppompen om de aandacht van het publiek te behouden. Maar is alles legendarisch?

Nieuwsflash: nee. De meerderheid van koersen en ritten is vergeten nog voor alle renners de eindstreep hebben gehaald. Terzijde: dat geldt ook voor voetbalmatchen. Van mij mag Peter Vandenbempt ook 300.000 knotsen per jaar verdienen, als hij niet langer bij élke trap tegen de bal begint te hyperventileren.

Boksmatch

Waarom is het dit jaar zo spannend, ook voor leken? Ik zie op de sociale media ook oud-reclamemaker en schrijver Guillaume Van der Stighelen voor het eerst meeleven. “Een boksmatch is spannender met twee”, lacht hij als ik hem bel. “Vroeger lag de winnaar vaak van tevoren al vast, nu dacht iedereen dat Pogacar zou winnen, maar is Vingegaard toch de sterkste. Wat ook helpt, is dat ik het eindelijk snáp. Ik begrijp het ploegenspel, waarom Van Aert dus niet alleen voor zichzelf rijdt. Ik begrijp nu de basics, en vroeger niet. Mijn vrouw vindt dat Karl Vannieuwkerke in Vive le vélo meer niet-kenners moet uitnodigen, zodat hij meer inspanningen moet doen om uit te leggen wat er precies gebeurt.”

Het doet me denken aan wijlen Jan Blommaert, die zich er altijd – terecht – over verbaasde dat sportjournalisten heel technisch zijn, terwijl politiek journalisten soms doen alsof ze zich tot twaalfjarigen richten. “Sportprogramma’s zijn te complex, politieke commentaren vaak te simplistisch”, zegt Van der Stighelen. “Ze mogen wat naar elkaar toegroeien.”

Voor mij heeft de belangrijkste reden voor het enthousiasme een naam: Wout van Aert. Hij is sympathiek, pretentieloos – én van Herentals. Mochten de Kempen een feestdag en hymne hebben, zou ik willen dat de premier elk jaar meezong. En ik weet niet wat sponsor Jumbo-Visma verkoopt (ik gok: mosselen), maar ik hou van het team omdat ingenieur Bert Blocken er expert aerodynamica en luchtreiniging is. Blocken is de man die onze scholen coronaproof kan maken, als men hem zou inschakelen. Ik vind ook de mondmaskers van Jumbo-Visma top. Voor mij graag een door Wout van Aert gesigneerd exemplaar.

Dopingvrij

Een belangrijke factor tot slot: the suspension of disbelief. Bij een film heb je dat nodig: je moet gelóven dat alles echt gebeurt, hoewel je weet dat de set vol camera’s staat. Ik tik het hier met bevende handen, maar vandaag geloof ik dat de renners clean zijn. Dopingkeizers zoals Lance Armstrong, en het feit dat journalisten blind voor hem supporterden, hebben de koers jarenlang verknoeid. Als iemand het over deze of gene Grote Renner had, stelde ik maar één vraag: wat neemt hij? Een paar jaar geleden kreeg ik openlijk op mijn donder van Tiesj Benoot omdat ik mij op Twitter had afgevraagd of het peloton wel clean is. Dat ongeloof heb ik opgeheven, vooral omdat ik bij collega Hans Vandeweghe heb gelezen dat de tijden echt wel veranderd zijn.

Over één kwestie heb ik geen mening wegens gebrek aan inzicht en kennis. Moet Van Aert voor een ander team gaan rijden, zodat hij volgend jaar kopman is en de Tour kan winnen? Of is dat te hoog gegrepen? Mijn voorstel: laat hem nog één jaar bij Jumbo-Visma. Dat zal een stimulans zijn om volgend jaar weer te kijken. Het is wel te hopen dat alle journalisten het tegen dan eens zijn over de uitspraak van De Deense Naam. Want nu is Vingegaard de Puigdemont van het peloton.